Ułatwienia w obrocie gruntami

8 lipca br. weszła w życie nowelizacja ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego. Wynika z niej, że obecnie prawo pierwokupu przysługuje Agencji Nieruchomości Rolnych tylko w odniesieniu do gruntów o powierzchni powyżej 5 ha, a nie jak w obowiązującej poprzednio – wszystkich gruntów.

Wprowadzony zapis odbierany jest bardzo pozytywnie zarówno przez ewentualnych nabywców nieruchomości, jak i Agencję. Kupujący (głównie nierolnicy) będą mogli nabyć grunty rolne o powierzchni do 5 ha „od ręki”, bez zawierania umowy przedwstępnej, co zaoszczędzi im czasu i pieniędzy, natomiast Agencja będzie mogła skoncentrować się na sprzedaży większych nieruchomości, które mają rzeczywisty wpływ na poprawę struktury agrarnej.

Dotychczas bowiem 96% umów sprzedaży podlegających „starej” ustawie o kształtowaniu ustroju rolnego dotyczyło nieruchomości poniżej 5 ha: 78% to umowy sprzedaży do 1 ha, a ponad 18% – od 1–5 ha. Tak małe nieruchomości nie miały znaczenia dla realizacji celów ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego, jakimi była poprawa struktury obszarowej gospodarstw rolnych i przeciwdziałanie nadmiernej koncentracji nieruchomości. Natomiast związana z nimi „obsługa formalna” angażowała pracowników Agencji i generowała niepotrzebne koszty. Umowy powyżej 5 ha stanowiły tylko ok. 4% wszystkich umów. Od 8 lipca br. tylko w przypadku takich nieruchomości Agencja, w uzasadnionych przypadkach, może skorzystać z prawa pierwokupu.

Od momentu obowiązywania ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego (16 lipca 2003 r.) do końca 2009 r. Agencja skorzystała z prawa pierwokupu i wykupu w 572 przypadkach, interweniując na rynku prywatnym w odniesieniu do ponad 13,7 tys. ha, a wartość transakcji opiewała na łączną kwotę 126,7 mln zł, w tym, w samym 2009 r. 18 transakcji dotyczyło 683 ha na kwotę 7 mln zł.

Nabyte nieruchomości przeznaczane są przez ANR głównie do sprzedaży w formie przetargów ograniczonych na powiększenie gospodarstw rodzinnych przez rolników indywidualnych. Do końca 2009 r. do Agencji wpłynęło łącznie 592 tys. aktów notarialnych. Z roku na rok było ich coraz więcej, ze względu na wzmożony popyt na nieruchomości poniżej 1 ha, które potencjalnie mogą być wykorzystywane na cele nierolne. Jednak ze względu na brak miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego wymagały rozpatrzenia przez ANR. Teraz przepis ten nie ma już zastosowania.

Prawo pierwokupu wynikające z ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego przysługuje Agencji w przypadku przeniesienia własności nieruchomości rolnych (np. sprzedaż, darowizna) na rynku prywatnym, z wyłączeniem m.in. transakcji pomiędzy osobami bliskimi i rolnikami indywidualnymi powiększającymi gospodarstwa rodzinne.
Nadal podstawowymi zadaniami Agencji Nieruchomości Rolnych w ramach realizacji ustawy o ukur pozostają:
- poprawa struktury obszarowej gospodarstw rolnych;
- przeciwdziałanie nadmiernej koncentracji nieruchomości rolnych;
- zapewnienie prowadzenia działalności rolniczej w gospodarstwach rolnych przez osoby o odpowiednich kwalifikacjach.

/ANR

Zaloguj się Logowanie

Komentuj