Co to jest nanomateriał?
Komisja Europejska proponuje nową, wspólną definicję nanomateriałów. Zgodnie z zaleceniem KE, są to materiały, których główne składniki mają od jednej do stu miliardowych części metra. Zalecenie to, jasno określające, które materiały należy w specjalistycznych przepisach traktować szczególnie, stanowi ważny krok na drodze ku większej ochronie obywateli.
- Cieszę się, że Unia Europejska jako pierwsza przedstawiła kompleksową definicję nanomateriałów, która będzie powszechnie wykorzystywana do celów regulacyjnych. Zaproponowaliśmy solidną definicję opartą o dane naukowe oraz szerokie konsultacje. W tym niezwykle istotnym sektorze gospodarki przemysł potrzebuje przejrzystych i spójnych ram prawnych, a konsumenci zasługują na dokładne informacje o takich substancjach. To ogromny krok naprzód. Stawiamy czoła potencjalnym zagrożeniom dla środowiska i ludzkiego zdrowia, a jednocześnie zapewniamy możliwość pełnego wykorzystania potencjału nowych technologii – stwierdził europejski komisarz ds. środowiska Janez Potočnik.
Nanomateriały już dzisiaj są wykorzystywane w setkach urządzeń i produktów konsumpcyjnych, od pasty do zębów po baterie, farby i odzież. Rozwój tych nowatorskich substancji stanowi istotny czynnik budowania konkurencyjności Europy. Dzięki nim możliwe są znaczne postępy w takich dziedzinach, jak medycyna, ochrona środowiska i efektywność energetyczna. Jednak ze względu na wątpliwości związane z ryzykiem, jakie stanowią, niezbędna jest jasna definicja, aby zapewnić stosowanie odpowiednich przepisów dotyczących bezpieczeństwa chemicznego. Definicja pomoże wszystkim zainteresowanym, w tym stowarzyszeniom branżowym, ponieważ uspójnia szereg definicji, których do tej pory używano w rozmaitych sektorach. Definicja zostanie poddana przeglądowi w 2014 r. z uwzględnieniem postępu naukowo-technicznego.
Przyjmując zalecenie wypełniono również zobowiązanie podjęte w 2009 r. wobec Parlamentu Europejskiego do ustalenia jednej definicji, która znajdzie powszechne zastosowanie w prawodawstwie UE dotyczącym nanomateriałów.
Przyjęta dzisiaj definicja oparta jest na kryterium wielkości cząstek wchodzących w skład materiału, a nie na kryterium zagrożenia lub ryzyka. Definicja opisuje nanomateriał jako „naturalny, powstały przypadkowo lub wytworzony materiał zawierający cząstki w stanie swobodnym lub w formie agregatu bądź aglomeratu, w którym co najmniej 50 proc. lub więcej cząstek w liczbowym rozkładzie wielkości cząstek ma jeden lub więcej wymiarów w zakresie 1 nm – 100 nm”.
Przy tworzeniu definicji wykorzystano sugestie Komitetu Naukowego ds. Pojawiających się i Nowo Rozpoznanych Zagrożeń dla Zdrowia (SCENIHR) oraz Wspólnego Centrum Badawczego (JRS). Projekt definicji był również przedmiotem konsultacji społecznych.
Nanomateriały są obecnie regulowane przez rozmaite instrumenty prawne na poziomie krajowym i europejskim. Definicje powstawały jednak niezależnie od siebie i różniły się w zależności od sektora. Niepotrzebnie obciążało to branżę i utrudniało publiczną debatę o zagrożeniach i korzyściach, jakie niosą ze sobą te substancje. Przyjęte zalecenie daje unijnym ustawodawcom podstawę prawną, do której mogą odnieść się przy przyjmowaniu nowych lub wdrażaniu obecnych przepisów dotyczących nanomateriałów.
Jak pokazały doświadczenia zebrane przy okazji pierwszego terminu rejestracji (30 listopada 2010 r.) w ramach rozporządzenia REACH, określającego nadrzędną politykę UE dotyczącą chemikaliów, przedsiębiorstwa muszą dokładniej poznać swoje obowiązki związane z nanomateriałami. REACH ma do odegrania kluczową rolę w generowaniu informacji o właściwościach nanomateriałów jako substancji chemicznych. Dzięki przyjętej definicji przedsiębiorstwom łatwiej ocenić swoją dokumentację rejestracyjną i dokładnie określić, kiedy powinny uznać swoje produkty za nanomateriały.
Zaloguj się Logowanie